Door Sjors van Broekhuizen, klimaatburgemeester Westerkwartier
Want nog altijd schermen politici met het woord ‘draagvlak’ als excuus om klimaatactie uit te stellen, te vertragen of er gewoon helemaal niet aan te beginnen. En nog altijd stromen de stemmen binnen bij fossielebrandstofminnende populistische partijen die precies vaag genoeg zijn, zodat Jan en alleman zijn eigen ideeën en hoop erop kan projecteren. Ik noem geen namen, u heeft er vast een beeld bij.
Show, don’t tell
En that’s where you come in. Draagvlak zit hem niet in wat we denken en vinden, het zit hem in wat we dóén. Dáár merkt je omgeving iets van, politici incluis. Het zit hem in het laten horen van uw stem en in actievoeren. Maar het zit hem ook in bombarie-armere dingen. In je duurzame houding. In het ‘stemmen met je portemonnee’. In het doen wat goed is.
In de communicatie (ik ben beleidsadviseur communicatie van beroep) leren we altijd: show, don’t tell. Wil je een boodschap overbrengen? Dan kun je wel vertellen dat je iets belangrijk vindt, alleen dat komt zelden binnen. Wat wel werkt? Laten zíén wat je doet. Dat komt veel krachtiger over en daaruit merkt je publiek vanzelf of je iets belangrijk vindt.
Denk bijvoorbeeld aan een bedrijf dat zegt: ‘Bij ons staat duurzaamheid hoog in het vaandel.’ Wat denkt u dan? Denkt u: ‘Oh, wat goed, wat een sympathiek bedrijf’? Of denkt u eerder: ‘Ja, dàààg, eerst zien dan geloven’?
Ontneem ze het excuus
Kortom: niet zozeer onze mening, maar ons gedrag is wat telt. Willen we dat de politiek draagvlak ziet, dan betekent dat iets voor hoe we ons gedragen. Maken wij duurzame keuzes? Kiezen we voor het openbaar vervoer, plantaardige voeding en energie besparen? Repareren we, kopen we tweedehands en laten we het vliegtuig staan? Dan ontnemen wij de politiek het draagvlak-excuus.
Bovendien merkt het bedrijfsleven daar ook meteen wat van. Uiteindelijk betalen wij zelf voor het oppompen van olie, het rondvliegen van vliegtuigen en het roken van schoorstenen. Veranderen we ons uitgavepatroon, dan moeten bedrijven zich achter de oren krabben: gaan we door zoals vroeger of moeten we veranderen?
Groene olievlek
En last, but not least: ik geloof in het olievlekprincipe (en de wetenschap met mij). Dus laten we gaan voor een groene olievlek. Als individu staan we open voor inspiratie. En als individu inspireert u anderen, meer dan u denkt of merkt. Geeft u het goede voorbeeld, dan volgen anderen vanzelf. Ieder mens is gewoon ontvankelijker voor duurzame stappen als die zich in een duurzame omgeving bevindt dan wanneer dat niet zo is.
Denk maar eens terug aan momenten waarop u een ander iets zag doen en dacht ‘dat ga ik ook proberen’. In 9 van de 10 gevallen, als het niet meer is, zal die persoon nooit weten wat voor invloed die op u had. Oftewel: we hebben het niet door, maar we staan in het midden van een olievlek! Dan kunnen we er maar beter voor zorgen dat die groen is.
Kortom: mijn complimenten voor GroenLinks en voor u als lid blijven staan, en die waardering vul ik aan met een boodschap, een uitdaging. Laat het niet bij een mening en een rood bolletje in een stemlokaal. Ga ook voor het voorbeeldgedrag. Bekijk welke stappen u zelf kunt zetten, en neem de politiek, het bedrijfsleven en uw omgeving mee in uw kielzog. Want als we dat doen, dan komen we er wel.